نظرمن

 تبلیغات تلویزیونی و رادیویی کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری از امروز در صدا و سیما به راه خواهد افتاد .صدا و سیما از مردم خواسته که سوالات خودشان را از کاندیداها ارسال نمایند . به نظر من وقتی از یک کاندیدا می خواهیم سوال نماییم ، باید این سوالها از طرف کارشناسان تعیین شده و بسیار هوشمندانه باشد . معمولا کاندیداها برای جلب آرا ، شعار زیاد می دهند . اگر همانگونه که از رئیس جمهور فعلی بابت گرانی و روابط خارجی و وضعیت فرهنگی و ... سوال می کردیم از کاندیداها نیز سوال کنیم ، بهتر جواب خواهیم گرفت . به عنوان مثال درخصوص کاهش تحریمها نباید بپرسیم : آیا شما رابطه با آمریکا را برای رفع مشکل پیشنهاد می دهید ؟ که مسلما یکی می گوید : آری و دیگری می گوید : خیر . تقصیری هم متوجه آنان نیست ! سوال از ابتدا غلط عنوان شده است ! بهتر است بپرسیم : آیا برای جلوگیری از افزایش نرخ ارز به دلیل وجود تحریمها ، آیا شما راهکاری دارید ؟ آیا برنامه پنجم و بودجه سال 1392 را که برنامه کاری شماست ، مطالعه کرده اید ؟ آیا این قوانین را دارای اشکال نمی بینید ؟ آیا این قوانین شما را در راه رسیدن به اهدافتان دچار مشکل نخواهد کرد ؟ در مورد سایر مسائل نیز می توانیم ، همین گونه سوال بپرسیم و از سوالات کلیشه ای پرهیز نماییم .

در سال گذشته که اوضاع ارزی کشور به هم ریخت و باعث شد تا مرکز مبادلات ارزی تاسیس شده تا بتواند جلوی تلاطمات ارزی را بگیرد و نیاز های ارزی را پاسخ دهد ، در مطلبی که نوشتم ، به موضوع وجود بازار ارز به شکل بورس اشاره نمودم . امسال که از پیچ اقتصادی سال گذشته عبور کرده ایم و فضا دیگر فضای آرامی شده و ما هم داریم با توجه به همه عوامل از جمله تحریم نفتی و بانکی ، بودجه را تدوین می کنیم ، انتظار از اینکه دولت و مجلس با رای قاطع از تشکیل نشدن بورس ارز حمایت کنند را نداشتم . بعضی اوقات ما از یک ضروریاتی در اقتصاد کشور صحبت می کنیم که عدم وجود آن را برای اقتصاد همانند سمی می دانیم که باعث فساد و رانت و غیره می شود . بورس از آنجاکه به عنوان یک ابزار ، باعث شفافیت در تقاضا و عرضه کالاها می شود دارای اهمیت می باشد . اگر وجود آن لازم نبود هم اکنون ما دارای بورس سهام و کالا نبودیم و سکه را که همانند ارز ضربان وضعیت صادرات و واردات کشور را هر روزه به ما نشان می دهد ، هیچ وقت تاسیس نمی کردیم . اگر ما می ترسیم که با وجود بورس ارز شفافیت در میزان تقاضای ارزی کشور نشان داده شود و دشمنان ما از این وضعیت سوء استفاده کرده و اوضاع ما را رصد نمایند و به فکر ایجاد اغتشاش در اقتصاد ایران بیافتند ، هستیم ، به نظر من بهتر است که در هر دو بورس سهام و کالا را هم به یکباره ببندیم و همه چیز را در خفا انجام دهیم تا شاید هیچ لطمه ای از این بابت نخوریم ! انتظار دارم مجلس و دولت هر دو به این موضوع دقت کرده و با تجدید نظر در موضوع بورس ارز دوباره رای گیری به عمل آورده ، بطوریکه رئیس مجلس در پایان اعلام نماید : عجب رایی آورد ! 

در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم ، یکی از تغییرات بعمل آمده برای تایید صلاحیت کاندیداها ، ارائه برنامه به شورای نگهبان برای اداره کشور در چهار سال آینده می باشد . معمولا این برنامه ها باید در راستای قوانین تدوین شده ای که قبلا تایید شده اند باشد . مثلا رئیس جمهور برای تعیین نرخ ارز و یا میزان رشد اقتصادی کشور و یا سایر مسائل اقتصادی باید به قانون برنامه پنجم توسعه مراجعه کرده و برنامه هایی که دراین قانون تدوین شده را به اجراء بگذارد . حال اگر در برنامه پنجم مواردی را مغایر با وضعیت موجود جامعه دید باید آن را برای اصلاح به مجلس ارسال کند . اگر مجلس با نظرات دولت مخالف بود ، آنوقت دست رئیس جمهور برای اجرای طرحهای خود بسته می شود . پس کدام یک از کاندیداها می توانند برنامه ای ارائه دهند که در عمل قابلیت اجرایی داشته باشد ؟ به نظر من ارائه برنامه به شورای نگهبان مشکلی را حل نخواهد کرد . شورای نگهبان هم نباید به صرف اینکه کاندیدای مورد نظر دارای برنامه برای اداره کشور می باشد و می تواند کشور را اداره نماید ،  به تایید آن بپردازد . موضوع مدیریت کشور اگر برای شخصی مثل آقای احمدی نژاد که قبلا استاندار و شهردار بوده امکان پذیر شده ، پس برای دیگر افراد کاندید شده نیز این امکان وجود دارد که خود را در این وادی محک بزنند .

تا ساعات پایانی آخرین روز ثبت نام از کاندیداهای ریاست جمهوری یازدهم تمام چشمها به در ستاد انتخابات دوخته شده بود و منتظر بودند ! منتظر دونفری که به نظر بعضی ، آمدن یا نیامدن این دو در سرنوشت کشور در چهار سال آینده خیلی تاثیر گذار خواهد بود . و بالاخره آمدند ... ولی به نظر من این خیلی دور از واقعیت باید باشد که حضور یا عدم حضور شخصی باعث خلق حماسه شود . به خصوص که این دو نفر هم دارای سوابقی هستند که نمی توان زیاد روی آنها تاکید داشت . پس چرا بعضی عدم حضور آنها را خیلی مهم تلقی می کردند ؟ یعنی کاری از دست بقیه کاندیداها بر نمی آید ؟ ولی در واقعیت وقتی به مسائل نگاه می کنیم ، می بینیم که همین دولتی که سر کار است اگر نتواند با مجلس همکاری و هماهنگی داشته باشد کاری نمی تواند از پیش ببرد . پس شخص آقای رئیس جمهور به تنهایی نمی تواند ، هر کاری که خواست انجام دهد . تازه اگر طرحی که ارائه می دهد توسط مجلس مورد قبول قرار نگرفته و به قانون تبدیل نشود ، اصلا قابلیت اجراء نخواهد داشت . بنابراین به نظر من بود و نبود شخص خاصی در انتخابات نمی تواند باعث ایجاد تغییر اساسی در وضع موجود کشور باشد . پس بهتر آنست که صبر کنیم و نظر شورای نگهبان را ببینیم و سپس اقدام به بررسی طرحهای آقایان برای شکوفایی اقتصادی ، سیاسی ،فرهنگی و اجتماعی کشور نماییم .

بعد از اینکه ائتلاف ها و نظر سنجی ها نتوانستند ، از تعداد کاندیداها بکاهند ، اوضاع بطور دیگری رقم خورده است . هم اکنون دیگر کسی باقی نمانده تا سودای ریاست جمهوری را در سر داشته باشد و از کاندید شدن سر باز زند . به هر حال افرادی هم که آمده اند ، در حد و اندازه ریاست جمهوری هستند و بعید به نظر می رسد که شورای نگهبان بتواند آنها را رد صلاحیت کند . اگر اوضاع بخواهد به همین منوال پیش رود و تعداد کاندیداها با انصراف آنها کاهش نیابد ، مطمئنا در آرای مردم تاثیر زیادی گذاشته و هیچکس نمی تواند آرای کافی را در مرحله اول کسب نماید و تنها دو نفری که بیشتر از دیگران رای آورده اند به مرحله بالاتر صعود کرده و انتخابات به مرحله دوم کشیده خواهد شد . این موضوع خود باعث کاهش آرای منتخبین در مرحله اول شده و مردم را گلایه مند خواهد کرد ، زیرا دونفر با آرای نه چندان زیاد برگزیده شده اند . به نظر من تا اینجای کار که ثبت نام و تاییدیه از شورای نگهبان گرفتن بود ، خیلی خوب پیش رفته و همه جامعه می توانند ، یکی از این افراد را به عنوان شخص دارای صلاحیت انتخاب کنند . ولی از اینجا به بعد بهتر است با رایزنی بین منتخبین حداکثر 4 الی 5 نفر برای انتخابات باقی مانده و دیگران به حضور در دولت بعدی دل ببندند . این کار باعث بهتر برگزار شدن انتخابات و حتی شاید یک مرحله ای شدن آن بیانجامد .

کاندیداهای ریاست جمهوری در هنگام ثبت نام در پاسخ به سوالات خبرنگاران در خصوص برنامه های خود ، در صورت منتخب شدن ، به مواردی از قبیل : اشتغال ، مذاکره با آمریکا ، حل مسئله هسته ای ، کاهش تورم ، افزایش ارزش پول ملی ، ایجاد عدالت ، افزایش رشد اقتصادی ، حل مشکلات تحریم ، استقلال بانک مرکزی ، اجرا یا عدم اجرای قانون هدفمندی یارانه ها و ... اشاره می نمایند . ولی به نظر من این مسائل ، مسائلی نیستند که رئیس جمهور آینده به راحتی بتواند از پس آن برآید . مسائل اقتصادی همه به یکدیگر ارتباط دارند . حال اگر مسائل سیاسی نیز به آن افزوده گردد ، به پیچیده شدن بیشتر آن می انجامد . به نظر من همکاری دولت و مجلس برای ارائه راهکار بسیار دارای اهمیت می باشد . بعنوان مثال قانون بودجه سال 1392 که برنامه یکساله دولت آینده می باشد ، از اهمیت زیادی برخوردار است . اینکه مجلس نرخ ارز را 2500 توان در بودجه می آورد و تکلیف بانک مرکزی را ارائه ارز مدیریت شناور شده اعلام می کند و سپس با گرانی کالاها ، از گفته خود پشیمان شده و حذف ارز مرجع را کتمان می کند ! خود نشان دهنده عدم برنامه مشخص برای حتی یک سال دارد . با این شعارهایی که از کاندیدا ها شنیده می شود ، همین بودجه فعلی نیز در اجراء با مشکل همراه خواهد بود ! زیرا هرکدام از این کاندیداها که برگزیده شود ، اجرای این بودجه را برخلاف نظر و طرح خود دانسته و خواستار اصلاح آن خواهد شد . به هرحال به نظر می رسد باید تصویب بودجه را تا پایان انتخابات ریاست جمهوری یعنی پایان خرداد ماه به عقب انداخت تا با کمترین تغییر به تصویب و اجراء برسد .

در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم به دلایل مختلف ، تعداد کاندیدا ها نسبت به گذشته بیشتر شده و به همین منظور ، برای کاهش اختلاف بین این نیروها و شکسته نشدن آراء در انتخابات که منجر به تضعیف جایگاه رئیس جمهور منتخب خواهد شد ، اقدام به ایجاد ائتلاف شده است . ولی انتخاب یکی از این چند نفر بعضی اوقات هم مشکل است و هم اختلاف برانگیز ! معمولا نتایج نظر سنجی مشخص کننده آن است که کدامیک از این افراد در بین مردم از جایگاه بهتری برخوردار می باشد ؟ ولی چه کسی است که نداند این نظر سنجی ها دارای دقت لازم نیستند . مگر جامعه آماری ما چقدر گستردگی داشته و چند تا از سوال شوندگان نظر قطعی خود را اعلام کرده اند ، که بتوان به آن استناد کرد ؟ به خصوص در کشور ما که همه چیز در روز آخر و در هنگام رای دادن تغییر پیدا می کند !  به نظر من بهترین کار این است که همه اعضای ائتلاف ها در انتخابات ثبت نام نمایند و بعد از اینکه در مناظرات و بحث ها و تبلیغات ، مشخص شد که چه کسی ضعیف تر است ، خود آن شخص تصمیم به انصراف بگیرد . البته بماند از اینکه معمولا افرادی با هم ائتلاف می کنند که حرفهایشان و نظراتشان با هم یکی باشد ، پس هر کدام را مردم بیشتر به پسندند ،  فرقی نداشته و مثل این است که ، بقیه انتخاب شده اند .

برگزاری همزمان انتخابات شورای شهر با ریاست جمهوری باعث شده تا در محافل سیاسی و اجتماعی کمتر از انتخابات شورای شهر اسمی به میان آورده شده و کاندیداهای شورای شهرها ، کمتر مورد بررسی مردم قرار بگیرند . البته بحثهایی بر سر اینکه نباید افرادی که قبلا سابقه ای در نحوه نگهداری شهر و الزامات آن نداشته اند ، کاندید شوند ، بوده است . ولی تاکنون این را هم نگفته اند که اهمیت نگهداری شهرهای بزرگ کمتر از ریاست جمهوری نیست ! در همین چند سالی که از انتخاب شورای شهر می گذرد کم نبوده اند شوراهایی که به دلیل عدم وجود هماهنگی بین اعضاء آنها با مشکلاتی مواجه شده و به انحلال آنها منجر گردیده است . چیزی که مشخص می باشد مردم در شهر و روستا زندگی کرده و انتظار دریافت خدمات شهری دارند و اگر کمبودی در اداره شهر خود داشته باشند نمی توانند به رییس جمهور شکایت کنند ! کار رییس جمهور کشورداری است و کار شهر به او ارتباطی پیدا نمی کند . همانگونه که در اداره شهر تهران دولت همکاری نمی کردو اگر تحولی هم در شهر تهران و یا شهرهای بزرگ دیگر رخ داده ، مربوط به عملکرد شورای آن شهرهاست . بنابراین به نظر من در انتخاب اعضاء شورای شهر باید دقتی همانند انتخاب رییس جمهور داشت تا بتوانیم زندگی بهتری را در شهرها و روستاها داشته باشیم و برنامه های آنان را جویا شویم .

 فصل بهار معمولا فصل امتحانات دانش آموزان و دانشجویان بوده است . ولی امسال فصل بهار علاوه بر فصل امتحانات ، فصل انتخابات نیز می باشد . با افزایش قیمتهای ارزاق عمومی باز موج انتقادات از دولت به دلیل عدم مدیریت بازار و کنترل نرخ ها به راه افتاده و موجب گردیده ، نمایندگان خواستار پاسخگویی وزراء به مردم باشند. گرچه همیشه امتحان دادن سخت است ولی یک حسنی هم داشته و آن ارائه عملکرد بوده است . شاید برای رئیس جمهوری که هشت سال برای ساختن کشور تلاش کرده ، بهترین فرصت برای ارائه عملکرد خود همین فصل انتخابات ، ببخشید امتحانات باشد ، که احتیاجی هم به هزینه های میلیاردی برای این کار و  معرفی کاندیدای ریاست جمهوری بعدی ندارد ! می توان تمامی مشکلات را به صورت خیلی علمی برای مردم بازگو کرد و راهکارهای آن را هم داد . تا مردم بدانند که دولت پاسخگوی تمام کارهای خود بوده ، هست و خواهد بود ! و اگر به کاندیدای مورد وثوق او رای بدهیم ، این کارها در آینده نیز ادامه داشته و وضعیت بهتر خواهد شد . به هرحال به نظر من علاوه بر اینکه کاندیداهای جدید باید نظرات خود را ارائه دهند ، کاندیدای دولت ،( بازهم ببخشید ) دولت نیز می تواند در فصل امتحانات در امتحان شرکت کرده و پاسخ دهد .

در سال حماسه اقتصادی نحوه دور زدن تحریم ها از اولویت زیادی برخوردار می باشد . اینکه چگونه کاری کنیم تا اوضاع اقتصادی کشور را طوری تنظیم کنیم تا چرخ اقتصاد خوب بچرخد و باعث رشد اقتصادی شده و اشتغال زا باشد . اینکه چرا رشد اقتصادی کشور در سال گذشته منفی بوده و پیش بینی می شود امسال هم منفی شود ، دارای اهمیت است . بالاخره تحریم وجود داشته و ما باید اثرات آنرا در بودجه طوری خنثی کنیم که اگر ارز کم شده ، ولی ریال آن کم نشود . کافی است ارزش پول را به میزانی که کمتر نفت می فروشیم ، کاهش دهیم تا همه چیز روبراه شود ! اگر نفت را به میزان نصف سال گذشته می فروشیم ، به جای آن قیمت ارز را دو برابر سال گذشته می نویسم و می گوییم : این به آن در ! انگار نه انگار که اتفاقی افتاده و ریالی که لازم داریم را به همان میزان سال گذشته کسب میکنیم! خوب دیگر کسری بودجه هم نخواهیم داشت . فقط این سوال بدون جواب مانده که اگر به همان میزان سال گذشته ریال حاصل از صادرات نفت کسب می کنیم ، پس چرا نگران افزایش حقوق کارمندان بوده و خست به خرج می دهیم ؟ خوب قیمت ارز را بالاتر نوشته و مالیات بیشتری می گرفتیم و حقوق بیشتری هم می دادیم . به نظر من دور زدن تحریمها را باید جدی تر می گرفتیم و روی فروش نفت این قدر حساب نمی کردیم . شاید از نظر ریالی اتفاقی نیافتاده ولی تراز حساب ارزی کشور امسال نسبت به سال قبل کاهش یافته و قیمت ارز هم بالاتر خواهد رفت . ولی چون دست بانک مرکزی برای مدیریت شناور ارز باز است ، پس نباید اتفاق خاصی افتاده و هر چقدر هم قیمت ارز بالاتر رود ما آنرا گرانتر فروخته و کاری هم به تورم آن نخواهیم داشت !  خوب بود دور زدن تحریمها را از سال گذشته و با همین سیاست اجرا می کردیم و اینقدر مردم را تحت فشار نمی گذاشتیم .